سرویس و نگهداری چیلر های تراکمی

راهنمای جامع سرویس و نگهداری و نگهداری چیلرهای تراکمی

مقدمه

چیلرهای تراکمی یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم‌های تهویه مطبوع در ساختمان‌های تجاری، مسکونی و صنعتی هستند. این دستگاه‌ها با استفاده از کمپرسور و سیکل تبرید تراکمی، گرما را از محیط جذب کرده و به بیرون منتقل می‌کنند.

عملکرد بهینه چیلرهای تراکمی به سرویس و نگهداری منظم آن‌ها بستگی دارد. اگر چیلر به درستی سرویس نشود، ممکن است با مشکلاتی مانند کاهش راندمان، افزایش مصرف انرژی و خرابی قطعات مواجه شود که هزینه‌های زیادی را به همراه دارد.

در این مقاله، به‌صورت جامع و کاربردی به بررسی مراحل سرویس، برنامه نگهداری پیشگیرانه و اقدامات مهم برای افزایش عمر مفید چیلرهای تراکمی می‌پردازیم.

1. اهمیت سرویس و نگهداری چیلرهای تراکمی

چیلرها میتوانند در تمام طول سال به‌ویژه در فصل‌های گرم، به‌صورت مداوم کار می‌کنند. به همین دلیل، نگهداری اصولی و سرویس‌های دوره‌ای آن‌ها ضروری است.

مزایای سرویس و نگهداری منظم چیلرها:

✅ افزایش طول عمر دستگاه: سرویس به‌موقع باعث جلوگیری از استهلاک زودرس قطعات می‌شود.
✅ کاهش مصرف انرژی: چیلرهای سرویس‌شده راندمان بالاتری دارند و برق کمتری مصرف می‌کنند.
✅ جلوگیری از خرابی‌های ناگهانی: تعمیرات اورژانسی هزینه‌های زیادی دارد. سرویس‌های منظم از این مشکلات جلوگیری می‌کنند.
✅ کاهش هزینه‌های تعمیرات: با نگهداری مناسب، احتمال خرابی قطعات حساس مانند کمپرسور را کاهش میدهد.
✅ بهبود کیفیت سرمایش: چیلرهای سالم عملکرد بهتری در تأمین دمای مطلوب دارند.

2. انواع سرویس چیلرهای تراکمی

سرویس چیلرهای تراکمی شامل سرویس‌های روزانه، هفتگی، ماهانه، فصلی و سالانه است. در ادامه، به بررسی جزئیات هرکدام می‌پردازیم.

الف) سرویس روزانه و هفتگی

برخی از بررسی‌های ساده که می‌توانند به‌صورت روزانه یا هفتگی انجام شوند شامل موارد زیر هستند:
🔹 بررسی دمای آب ورودی و خروجی چیلر
🔹 بررسی فشار و دمای مبرد در مدار تبرید
🔹 کنترل سطح روغن در کمپرسور
🔹 چک کردن نشتی‌های احتمالی در مدار تبرید
🔹 بررسی عملکرد پمپ‌های آب و بررسی دبی ورودی و خروجی
🔹 کنترل صداهای غیرعادی و لرزش‌های غیرمعمول در کمپرسور و فن‌ها

ب) سرویس ماهانه و فصلی

سرویس‌های تخصصی‌تر، که نیاز به بررسی دقیق‌تری دارند:
🔹 تمیز کردن کندانسور و اواپراتور در صورت نیاز ،برای جلوگیری از کاهش راندمان
🔹 بررسی و تنظیم مقدار گاز مبرد (شارژ گاز در صورت نیاز)
🔹 کنترل و تنظیم شیرهای کنترلی و چک کردن تجهیزات کنترلی مانند ترموستات‌ها
🔹 بررسی و تنظیم سیستم‌های کنترلی و PLC چیلر

ج) سرویس سالانه

بررسی‌های دقیق‌تر که به‌صورت سالانه باید انجام شوند شامل:
🔹 بررسی و سرویس کامل کمپرسور (آنالیز روغن، تعویض روغن در صورت نیاز، تست لرزش)

🔹 تعویض یا تمیز کردن فیلترهای روغن در صورت نیاز
🔹 بررسی و تنظیم کنترلرهای فشار و دما
🔹 بررسی کابل‌های برق و تست عایق‌بندی آن‌ها و آچار کشی تابلو برق
🔹 تست کامل سیستم تبرید و شارژ مجدد مبرد در صورت نیاز

3. نگهداری پیشگیرانه چیلرهای تراکمی

نگهداری پیشگیرانه (Preventive Maintenance) مجموعه‌ای از اقدامات است که قبل از بروز خرابی، برای افزایش عمر مفید چیلر و کاهش هزینه‌های تعمیرات انجام می‌شود.

🔹 بازرسی‌های دوره‌ای بر اساس برنامه‌ریزی از پیش تعیین‌شده
🔹 تعویض قطعات مستهلک قبل از خرابی کامل
🔹 استفاده از سیستم‌های مانیتورینگ برای نظارت بر عملکرد چیلر
🔹 آنالیز روغن کمپرسور برای بررسی سلامت قطعات داخلی
🔹 تست و تنظیم فشارهای کاری برای جلوگیری از افزایش بار روی کمپرسور

4.بررسی قطعات کلیدی چیلر و روش‌های نگهداری آن‌ها

چیلرهای تراکمی از چندین بخش اصلی تشکیل شده‌اند که هرکدام نیاز به نگهداری دارند.

الف) کمپرسور

💡 مهم‌ترین قطعه چیلر که وظیفه فشرده‌سازی مبرد را بر عهده دارد.
✔ بررسی سطح روغن و کیفیت آن
✔ بررسی فشار و دمای ورودی و خروجی گاز مبرد
✔ تست لرزش برای شناسایی عیب‌های مکانیکی

ب) کندانسور

💡 کندانسور گرمای جذب‌شده را به محیط منتقل می‌کند.
✔ تمیز کردن کویل‌های کندانسور برای جلوگیری از کاهش راندمان
✔ بررسی عملکرد فن‌های کندانسور
✔ کنترل فشار کندانسور و جلوگیری از افزایش بیش از حد

ج) اواپراتور

💡 در اواپراتور، مبرد گرمای آب را جذب می‌کند و موجب خنک شدن آن می‌شود.
✔ شستشوی لوله‌های اواپراتور برای جلوگیری از گرفتگی (البته معمولا لوله های اواپراتور رسوب نمیگیرند ولی در مواردی این اتفاق می افتد که باید رسوب زدایی شوند) ولی احتمال گرفتگی ذرات معلق در آب وجود دارد .
✔ بررسی دبی آب عبوری از اواپراتور
✔ چک کردن سنسورهای دما و فشار اواپراتور (سنسور دما، فلوسویچ و…)

د) سیستم کنترل و برق

💡 چیلرهای مدرن از سیستم‌های کنترلی پیشرفته استفاده می‌کنند.
✔ بررسی عملکرد PLC و تنظیم پارامترهای کنترلی
✔ تست کابل‌های برق و قطع‌کننده‌های ایمنی
✔ بررسی سنسورها و کنترل‌کننده‌های دما و فشار

5. مشکلات رایج در چیلرهای تراکمی و راهکارها

برخی از مشکلات رایج در چیلرها و روش‌های برطرف کردن آن‌ها شامل:

🔹 کاهش راندمان چیلر
🔸 علت: گرفتگی کندانسور یا اواپراتور، نشتی مبرد
🔸 راهکار: تمیز کردن کندانسور یا اواپراتور، شارژ گاز مبرد

🔹 افزایش مصرف برق
🔸 علت: خرابی کمپرسور، فشار بالای کندانسور
🔸 راهکار: بررسی عملکرد کمپرسور، تمیز کردن کندانسور و آچارکشی تابلو برق

🔹 نشتی گاز مبرد
🔸 علت: سوراخ شدن لوله‌ها یا فرسودگی اتصالات
🔸 راهکار: تست نشتی و تعویض قطعات معیوب (نشتی های بزرگ تر را با مایع های نشت یاب که محل نشتی کف میکند میتوان پیدا کرد اما برای پیدا کردن نشتی های کوچک نیاز به دستگاه نشت یاب می باشد

6.نکات طلایی برای افزایش عمر چیلر

✅ بررسی و تنظیم منظم فشارها و دماها (برای دستگاه چک لیست های پیشنهادی سازنده را تهیه کنید و موارد را در آن ثبت کنید)
✅ تعویض به‌موقع فیلترهای روغ یا فیلتر درایر

✅ استفاده از آب بدون املاح برای جلوگیری از رسوب‌گذاری
✅ پایش عملکرد چیلر با سیستم‌های هوشمند

نتیجه‌گیری

نگهداری و سرویس منظم چیلرهای تراکمی باعث افزایش راندمان، کاهش هزینه‌های تعمیرات و بهینه‌سازی مصرف انرژی می‌شود. استفاده از یک برنامه سرویس منظم و همکاری با تکنسین‌های مجرب، نقش مهمی در حفظ عملکرد بهینه چیلرها دارد.